اصحاب دانشنامه (Encyclopediasts):
در این شب بلند طولانی، فلسفه تنها در گوشه و کنار دور و پرت امپراتوری کهن و مرده در قالب تک شمع هایی سوسو می زد.
دیرهای تک افتاده ای در ایتالیا، اسپانیا، بریتانیا و جزایر صخره ای دریای ایرلند، آن چیزی را پدید آوردند که امروزه به اصحاب دانشنامه مشهوراند.
این ها هر آنچه را که از خرد کلاسیک بر جای مانده بود و به آن دسترسی داشتند گرد آوردند و به گونه ای نظام یافته به تدوین و حفظ آنها اقدام کردند.
سه چهره ی مهم این سنت عبارت اند از:
بوئتیوس (Boethius) در ایتالیا - ایزیدور ( Isidore) در اسپانیا - بید مقدس (Venerable Bede) در انگلستان ( در این میان دانشنامه ی ایزیدور، بخصوص حاوی اطلاعات مهمی است. در این دانشنامه زیر حرف (( A )) هم مدخلی درباره نظریه ی اتمی وجود دارد، هم نوشته ای درباره ی آنتی پودها( Antipodes).
آنتی پودها مردمانی توصیف شده اند که در زمین های سنگلاخی جنوب آفریقا سکونت داشتند و به عقیده ی ایزیدور، انگشت های شست بزرگی داشتند که به آنها امکان می داد در میان زمین های سنگلاخی به خوبی حرکت کنند.
این ملقمه ی ایزیدور نماد وضعیت فلسفه در عصر تاریکی است.
